‘Je kan niet meer genezen. Nog één jaar. Hooguit twee’, kreeg je te horen. Vol ongeloof keek je je arts aan. Dat kon toch niet waar zijn? Je werd kwaad, stil, intens verdrietig. Of alles tegelijk. Stilaan drong die haast niet te vatten realiteit tot je door: je zult niet lang meer op deze aarde rondlopen …
Al hoef je niet ziek te zijn om van dat besef te zijn doordrongen. Dat kan evengoed als je al heel wat jaren op de teller hebt. Als je negentig bent, is de kans behoorlijk klein dat je nog twintig jaar gaat leven …
Al hoef je niet ziek te zijn om van dat besef te zijn doordrongen. Dat kan evengoed als je al heel wat jaren op de teller hebt. Als je negentig bent, is de kans behoorlijk klein dat je nog twintig jaar gaat leven …
|
Toen mijn zus me zo'n eindelevensgesprek voorstelde, heb ik geen seconde getwijfeld. Het gesprek met Eveline voelde vertrouwd aan. Het zal voor mijn zesjarige zoon Leon een mooie herinnering zijn. |
Essentie delen
Je weet dus dat de dood voor de deur staat. Door hoge ouderdom, kwetsbaarheid of ziekte. Maar je wil je geliefden niet met lege handen achterlaten. Je wil je essentie met hen delen: je valkuilen, waarin je bent gegroeid, waarop je trots bent, waarover je spijt hebt. Geen gesprek op leven en dood – gelukkig maar 😊 – maar over leven én dood. Ja, ook over de dood, want door taal te zoeken verliest jouw pijn aan kracht.
Interviewen
Ik kom je interviewen. Twee uur. Drie uur. Of vier uur. En giet jouw woorden in een vlot geschreven tekst. Maar dat is niet alles. Ik maak er ook een prachtig boek van waar plaats is voor foto’s die jij uitkiest.
Je weet dus dat de dood voor de deur staat. Door hoge ouderdom, kwetsbaarheid of ziekte. Maar je wil je geliefden niet met lege handen achterlaten. Je wil je essentie met hen delen: je valkuilen, waarin je bent gegroeid, waarop je trots bent, waarover je spijt hebt. Geen gesprek op leven en dood – gelukkig maar 😊 – maar over leven én dood. Ja, ook over de dood, want door taal te zoeken verliest jouw pijn aan kracht.
Interviewen
Ik kom je interviewen. Twee uur. Drie uur. Of vier uur. En giet jouw woorden in een vlot geschreven tekst. Maar dat is niet alles. Ik maak er ook een prachtig boek van waar plaats is voor foto’s die jij uitkiest.
Expliciet zijn
Dat boek kan een aanleiding zijn om in gesprek te gaan met wie je na aan het hart ligt. Weet dat het een bijzonder geschenk is als je geliefden te horen krijgen dat er veel van hen is gehouden geweest. En ja, het is belangrijk dat ze expliciet te horen of lezen krijgen dat iemand hen graag ziet. Volgens ziekenhuispastor Goedele Van Edom kun je woorden van genegenheid en liefde niet genoeg horen. Anders bestaat de kans dat nabestaanden ze op een eigen manier invullen en achterblijven met het idee dat de ander niet van hen hield.
Boek als hulpmiddel
Misschien vind je het wel moeilijk om over je pijn, afhankelijkheid of afscheid te praten? Dan kan het boek een hulpmiddel zijn om de conversatie daarover op gang te brengen, waardoor de verbondenheid met je omgeving sterk kan verbeteren. De meest schrijnende vorm van lijden is immers wanneer je geen verbinding meer met je omgeving kunt maken …
Het gesprek dat Eveline met mijn tweelingszus Annabel voerde ongeveer een maand voor haar dood was gemoedelijk en open. De essentie van het leven kwam door haar vragen mooi naar voren. Wat ze neerschreef, is de waarheid. Echt de waarheid. |
|
Makkelijker rouwproces
Als nabestaanden bovendien kunnen terugblikken op een intense periode van afscheid waarin alles kon besproken worden, vergemakkelijk je hun verwerkingsproces nadien. “How people die remains in the memories of those who live on”, vat Cicely Saunders, oprichtster van de hospices het mooi samen. Zeker als die woorden zwart op wit op papier staan en kunnen gelezen en herlezen worden. Dagen, weken, ja zelfs jaren later.
Cadeau voor jezelf
Maar zo’n boek komt niet alleen de verbondenheid met je omgeving ten goede. Ook die met jezelf. Want als je achterom kijkt en je je focust op al het positieve dat je in de wereld hebt gezet, dan accepteer je makkelijker je einde en ga je met een goed – of alleszins toch beter – gevoel dood.
Als nabestaanden bovendien kunnen terugblikken op een intense periode van afscheid waarin alles kon besproken worden, vergemakkelijk je hun verwerkingsproces nadien. “How people die remains in the memories of those who live on”, vat Cicely Saunders, oprichtster van de hospices het mooi samen. Zeker als die woorden zwart op wit op papier staan en kunnen gelezen en herlezen worden. Dagen, weken, ja zelfs jaren later.
Cadeau voor jezelf
Maar zo’n boek komt niet alleen de verbondenheid met je omgeving ten goede. Ook die met jezelf. Want als je achterom kijkt en je je focust op al het positieve dat je in de wereld hebt gezet, dan accepteer je makkelijker je einde en ga je met een goed – of alleszins toch beter – gevoel dood.
Hoe zo'n boek eruitziet ...
... en hoe het eruit - euh - hoort :-)
Ik heb erg veel aan mijn schoondochters woorden. Ik zou ze alsmaar herlezen, omdat ze me helpen het verdriet een plaats te geven. Elke avond lees ik het fragment waarin ze vraagt om haar te herinneren als gezond persoon. Pas als ik dat gelezen heb, kan ik inslapen.
Lut Dejaeger
Lut Dejaeger
Merci om mijn nichtje levendig te houden en haar wensen te volbrengen. Ik kijk er naar uit om het boek te lezen.
Patricia Vereecke
Patricia Vereecke
Ik heb Annabel zes jaar heel dichtbij in mijn leven gehad. Ze is me echt dierbaar en ik mis haar heel hard. Bedankt om zo'n mooi boek over haar te maken. Wat een mooie herinnering aan zo'n fantastische, lieve en sterke madam!
Nicole De Bruyn
Nicole De Bruyn
Zo’n prachtig geschenk voor haar geliefden!
Giny Beeckman
Giny Beeckman
Om stil van te worden ...
Cmyne Gna
Cmyne Gna
In de pers
|
in Het Laatste Nieuws (11 september)
Eveline Coppin giet levensverhalen ongeneeslijk zieke mensen in boek: 'Proces zorgt voor wisselwerking waar ik ook van groei' op Magazijn - magazine voor zinzoekers (17 september) 'Ik wil het taboe rond de dood doorbreken' op Made in Oost-Vlaanderen (18 september) Oud-journaliste wil taboe rond de dood doorbreken met 'Wat ik nog zeggen wou' |
Sterven is verhuizen van de buitenwereld naar het hart van al die mensen die van je houden. Daar leef je verder.
Manu Keirse, expert rouwverwerking
Manu Keirse, expert rouwverwerking
Ga naar |
|